Wat kost een Journalistieke Foto? (Dutch Post)

Onlangs hebben de NVJ / NVF & DPG Media Nederland overeenstemming bereikt over tarieven voor Freelancers. Over deze tarieven was al jaren flinke ruzie tussen de twee aan de gang, inclusief acties, demonstraties en rechtszaken. Bottum Line van de deal: minimaal €30 per uur voor schrijvende journalisten en €65 per opdracht van minimaal twee (2) uur voor fotojournalisten. Dit komt neer op maximaal: €32,50 per uur voor fotojournalisten. 

Dit kleine verschil in tarieven vond ik opvallend; een schrijvend journalist kan bij wijze van spreke met een laptop van €250 en een telefoonabonnement van een paar tientjes zijn of haar werk doen, terwijl een fotojournalist toch wel wat meer noodzakelijke kosten en investeringen heeft. Dus dacht ik aan een rekensommetje, om dat verschil toch eens wat meer inzichtelijk te maken. En dat resultaat is huiveringwekkend!

Belangrijkste uitgangspunt bij deze rekensom: het absolute minimum wat je als fotojournalist nodig hebt, voor een min of meer normale bedrijfsvoering als freelance ondernemer. Alle bedragen zijn in Euro’s. Niet meegenomen zijn incidentele reparatiekosten en onderhoud van apparatuur en een aantal belastingen. Wat betreft de apparatuur ging ik er van uit dat de vermelde bedragen daadwerkelijk iedere maand consequent worden gereserveerd, zodat apparatuur ook echt na vijf jaar vervangen kan worden, wat dan soms hard nodig is. 

In de tabel onder deze tekst lees je, dat ik uitkom op een totaal van: €114.050 aan bedrijfskosten in vijf (5) jaar tijd. Minimaal. Per jaar is dat €22.810 en per maand: €1.900. Iedere maand, vijf jaar lang en daarna overnieuw. Tel daarbij op het bruto minimum loon (op dit moment pakweg €1.725 per maand) en iedere maand moet er netto, minimaal €3.625 binnenkomen om min of meer quite te spelen en de huur te kunnen betalen.

Laten we dat bedrag van €3.625 eens omrekenen, naar het tarief voor fotojournalisten, dat de NVJ nu heeft afgesproken met DPG Media Nederland. Om deze omzet te halen, heb je 112 te factureren uren per maand nodig. Dat zijn gemiddeld 26 te factureren uren per week, 52 weken per jaar, ieder jaar, zonder vakantie en feestdagen. Als in: 13 opdrachten van €62,50 per week,  gemiddeld 2,5 opdracht per dag, vijf werkdagen per week, ieder week, vijf jaar lang. Zonder vakantie, zonder Kerstmis, zonder Oud- & Nieuw, Pasen, Pinksteren, zonder dat weekje Ibiza en ga zo maar door. Ook vooral niet ziek worden, een pols breken, want daar gaat jouw inkomen zonder die veel te dure arbeidsongeschiktheidsverzekering. En ook vooral genuitvaart of verjaardag in de familie of vriendenkring hebben. Of een Corona Crisis over je heen krijgen. 

Bijna vergat ik nog de niet factureerbare uren, die iedere ondernemer heeft: boekhouding en administratie, acquisitie, netwerken, vakliteratuur lezen, onderhoud van apparatuur, onderzoek, voorbereiding op opdrachten, vrij werk maken om jezelf te ontwikkelen, beheer van het fotoarchief, enz., enz., enz.. Die 26 factureerbare uren per week worden er zo gemakkelijk meer dan 40. Ruimschoots meer dan veertig.

Mij schijnt het, dat fotojournalisten, als zij dit aantal opdrachten überhaupt al binnen halen, een meer dan volle werkweek hebben, 52 weken per jaar, iedere week, vijf jaar lang in dit voorbeeld. Tenzij je een beetje realistisch bent: in de praktijk haalt natuurlijk niemand dat aanta opdrachten. Resultaat: je komt als freelance ondernemer thuis met een minimum loon, en vaak beduidend minder. Heel veel minder. Waarmee je dus het recept hebt geschreven, voor burnouts, depressies, overspannenheid en een bestaan in volstrekte armoede, als freelance ondernemer. Een hele groep schrijvende journalisten en fotojournalisten vindt, dat de NVJ een slecht onderhandelingsresultaat heeft bereikt voor zijn leden. Wat hun betreft mag de huidige afspraak worden weggestemd door de leden, en mogen de dames en heren onderhandelaars direct retour tekentafel voor een deal die wel werkt.

Tot zover wat veel leden van NVJ’s Sectie NVF (Nederlandse Vereniging van FotoJournalisten) denken en vinden: “Het is niet genoeg!”. Er leeft een hele hoop onvrede onder de leden van deze sectie die, volgens mij, moeite hebben om zich aan te passen aan snel veranderende omstandigheden in de markt. Waar bijna overal prijzen voor fotografie zwaar onder druk staan. Ook voorwaarden waaronder fotojournalisten werken, werden in die tijd steeds magerder. Het is steeds vaker een: “Take It Or Leave It”, of een kopersmarkt geworden, waarbij opdrachtgevers en beeldinkopers bijna autonoom de prijzen en voorwaarden kunnen bepalen. En fotojournalisten krijgen dan al snel het gevoel, dat zij voor een voldongen feit worden gesteld, en dat hun broodwinning van decennia in steeds sneller tempo tot de grond toe wordt afgebroken. En dat roept een hele hoop emotie op, die uitgebreid wordt geventileerd. Al jaren trouwens, wordt er veel geklaagd. Onderling, naar de NVJ / NVF en naar vele , betrokken en niet betrokken anderen. Wat velen zich daarbij niet realiseren, is dat er een uitweg is, en dat oplossingen wel degelijk mogelijk zijn. Die oplossingen moeten dan wel komennvanuit de fotojournalisten zelf.

Feit is daarnaast, dat de NVJ / NVF na pakweg een jaar of vier een onderhandelingsresultaat heeft neergezet, waarin een bottom line is afgesproken, met hele een belangrijke speler in de markt; DPG Media, die daarvoor jaarlijks een paar miljoen Euro’s aan redactiebudgetten heeft toegevoegd. Je kunt argumenteren dat dit nog niet genoeg is, maar dit is wel een eerste, wellicht cruciale stap en een duidelijk signaal naar de internationale markt voor fotografie en fotojournalistiek: “De daling naar rock bottum prijzen stopt hier!”

Daarnaast is het voor fotojournalisten zelf natuurlijk geen plicht om voor dit tarief bij DPG Media aan de slag te gaan. Ook voor zittende fotojournalisten die nu al voor DPG Media werken, is dit geen wet van meden en perzen. Ze zijn (freelance) ondernemers die kunnen onderhandelen over tarieven (of dat zouden moeten kunnen). Bovendien is het als ondernemer gevaarlijk om maar een (1) klant en een (1) product te hebben. Veel, succesvolle ondernemers hebben meerdere klanten en omzetbronnen. Als de ene bron tegen gaat vallen, dan kan een andere bron van omzet dat gat opvullen. Als groenteboer verkoop je ook niet alleen maar tomaten aan de buurvrouw, maar vaker ook bananen en aardbeiden aan de complete woonwijk. 

Probleem is vaak, dat hele groepen fotojournalisten (en fotografen) weinig doen aan netwerken, acquisitie, diversificatie en andere zaken, die voor veel andere ondernemers standaard en terugkerend werk zijn. Liever steken zij die energie in klagen en mekkeren, en in het signaleren van issues die volgens hen niet kloppen (wat soms niet onterecht is). Ook ik maak me daar soms schuldig aan. Feit is wel, dat er wel degelijk een uitweg is, uit de sores die de beroepsgroep de laatste jaren treft. Betekent wel, dat je je, als individuelen binnen deze beroepsgroep, “heel even” een andere mindset moet eigen maken.

Volgens mij begint die uitweg, door bij het bij elkaar komen in groepen, om dan samen te gaan nadenken over wat er allemaal beter kan. Eerst shit opruimen, om dan constructief verder te kunnen werken naar mogelijke oplossingen voor allerlei issues. Bottum Line hierbij: wij zijn samen zelfverantwoordelijk voor dit ding, niet iets of iemand anders. De uitnodiging daarvoor heb ik zelf al meerdere keren de deur uit gedaan, helaas zonder dat daar überhaupt op werd gereageerd. Het lijkt er op, dat velen zich hebben ingegraven in rigide, starre posities, en het moeilijk, zo niet onmogelijk vinden om samen het vak (en veler businessmodel) en een serieuze, levensvatbare fotojournalistiek opnieuw uit te vinden. Tegelijkertijd aan de grote(re) spelers in de branche: neem ook jullie verantwoordelijkheid: vind manieren om die race naar de bodem om te buigen. Geen werkje van een paar uurtjes op een achter-vrijdag-namiddag, vlak voor de borrel. Wel een werkje om je structureel mee bezig te houden, zonder borstklopperij over die kleine tussentijdse maar ook belangrijke succesjes.

Toch is zelforganisatie van fotojournalisten de enige, mogelijke oplossing om als beroepsgroep verder te komen. Wanneer gaan we eens collegiaal aan de slag met iets constructiefs? Mijn uitnodiging staat nog steeds! Voel je jezelf aangesproken? Mail! visual@guidokoppes.nl

Aanvulling 02-09-2022. Na een paar maanden deze post online is mij uit reacties een ding opgevallen: de mensen die het hardst reageerden op deze bijdrage, waren mijn collega’s zelf; fotografen en fotojourna-listen. Ze schrokken behoorlijk, omdat zij zich niet eerder realiseerden, dat hun werk en hun passie ook een kostprijs heeft. Hard geld, dat je eerst uitgeeft aan productie, voordat je winst kunt maken en een inkomen kunt verdienen. In de tussentijd gingen ze akkoord met steeds harder dalende verkoopprijzen via, bijvoorbeeld, beeldbanken zoals ANP Foto. Een race to the bottum die al jaren geleden is ingezet, en die nu dus lijdt tot verliezen, niet betaalde rekeningen, faillissementen en werkloosheid en vast nog een hele hoop meer shit. Tijd om eens te gaan denken als een ondernemer die zijn financiën op orde heeft?!

 

	Vijf (5) Jaar	Een (1) Jaar	Een (1) Maand
Nikon D850 Body (2x)	6.500
Battery Grip (2x)	860
Nikkor 24-70	2.400
Nikkor 35 mm	1.700
MacBookPro	2.100
iMac 24 / 27 Inch	2.600
Statief	300
Calibratieset	220
Office Printer	250
Adobe Photoshop incl Cloud	1.200	240
Nikon SB 910 Flitser (2x)	1.820
Cameratas	250
Vervoer (Auto)	15000
Harde Schijven	500
Batterijen / Geheugenkaarten	500
Apparatuur Verzekering	1.750	350
Lidmaatschap NVJ	1.400	280
Diverse kleine hulpmiddelen	500
Brandstof, Wegenbelasting, etc	21.600	3.600	300
Huur Werkplek, GWL	18.000	3.000	250
Vakliteratuur	3.600	600	50
Netwerkkosten & Acquisitie	3.600	600	50
Visitekaartjes, Website, etc	5.400	900	75
Telefoon & Internet	9.000	1500	125
WA Verzekering Bedrijf	500	100
Accountant / Boekhouder	6.250	1.250
NVJ Cursussen, bijvoorbeeld: PersVeilig (gratis), Marketing & Acquisitie, Fondsenwerving, e.d.	1.250	250
Pensioen & Arbeidsongeschiktheid Verzekering	5.000	1.000
Totalen	€ 114.050	€ 22.810	€ 1.900